รองช้ำ คือ การที่ผิวหนังถูกกดทับหรือเสียดสีจากรองเท้าเป็นเวลานาน จนทำให้เกิดอาการบวม แดง เป็นแผลพุพอง หรือตุ่มน้ำใสขึ้นบริเวณนั้น มักจะเกิดตามส้นเท้า ข้างนิ้วเท้า หรือหลังเท้า ก่อให้เกิดอาการเจ็บปวด ไม่สบายเท้า และอาจติดเชื้อเป็นหนองได้หากไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้อง
สาเหตุของรองช้ำ
รองช้ำเกิดขึ้นเมื่อมีการกดดันหรือการเสียดสีที่ผิวหนัง ทำให้เกิดอาการบวมแดง และอาจมีการสะสมของน้ำหรือเลือดใต้ผิวหนัง
- รองเท้าไม่พอดีกับขนาดเท้า ทั้งคับหรือหลวมเกินไป
- ใส่รองเท้าที่ทำจากวัสดุแข็ง ไม่ยืดหยุ่น
- มีความผิดปกติของเท้า เช่น นิ้วชี้ยาวกว่านิ้วหัวแม่เท้า หรือมีกระดูกยื่นผิดปกติ
- ยืน เดิน หรือทำกิจกรรมเป็นเวลานานๆ
- เกิดจากการเสียดสีหรือกดทับผิวหนังบริเวณนั้นเป็นเวลานาน
อาการของรองช้ำ
แบ่งเป็นหลายระดับอาการ ขึ้นอยู่กับการอักเสบ และความรุนแรงที่เกิดขึ้น
- ผิวหนังที่โดนรองเท้ากดทับเป็นรอยแดง บวม หรือพุพอง
- เกิดอาการปวด แสบร้อน เวลาเดิน หรือสัมผัสโดน
- หากเป็นมากหรือติดเชื้อ อาจมีอาการบวมแดง มีหนอง และมีไข้ได้
วิธีรักษารองช้ำ
การรักษารองช้ำมุ่งเน้นที่การลดอาการบวมและเจ็บปวด นี่คือวิธีการรักษาที่ได้ผล มีอะไรบ้างไปดูกันเลย
- ใช้ยาทาแก้ปวด บรรเทาอาการอักเสบ เช่น ยาทามีส่วนผสมของ Diclofenac, Ibuprofen
- ทายาฆ่าเชื้อ เช่น Povidone-Iodine เพื่อป้องกันการติดเชื้อ
- ประคบด้วยน้ำอุ่นหรือน้ำเย็น เพื่อลดอาการปวด บวม
- หากมีตุ่มพุพองหรือเป็นแผล ห้ามแกะหรือเจาะ ให้ทิ้งไว้ให้แห้งและหลุดออกไปเอง
- หากอาการไม่ดีขึ้นหรือมีอาการติดเชื้อ ควรไปพบแพทย์
วิธีป้องกันรองช้ำ
การป้องกันเป็นกุญแจสำคัญในการหลีกเลี่ยงรองช้ำ สามารถทำได้ดังนี้ค่ะ
- เลือกรองเท้าที่มีขนาดพอดีกับเท้า ทำจากวัสดุนิ่มและยืดหยุ่น
- เปลี่ยนรองเท้าเป็นระยะ ไม่ควรใส่คู่เดิมติดต่อกันหลายวัน
- ใส่ถุงเท้าที่แห้งและสะอาด ไม่ควรเดินเท้าเปล่าในรองเท้า
- ดูแลเท้าให้สะอาดและเช็ดให้แห้ง โดยเฉพาะบริเวณซอกนิ้วเท้า
- หากมีโรคประจำตัวเช่นเบาหวาน ควรเช็คเท้าเป็นประจำ เนื่องจากเสี่ยงต่อการเกิดแผลที่เท้าได้ง่าย
สรุป
เมื่อทำความเข้าใจสาเหตุและปัจจัยเสี่ยงของรองช้ำแล้ว การเลือกรองเท้าสุขภาพที่เหมาะสม ใส่ใจดูแลสุขภาพเท้า และรักษาอย่างถูกวิธีตั้งแต่เริ่มมีอาการ จะช่วยบรรเทาและป้องกันปัญหารองช้ำได้เป็นอย่างดี แต่หากมีอาการรุนแรงหรือไม่ดีขึ้น ควรรีบปรึกษาแพทย์ เพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสมต่อไป
ด้วยความห่วงใยจาก ชีวิตดี บาย เอสซีจี
อ้างอิง
aad.org/public/everyday-care/injured-skin/burns/prevent-treat-blisters
clevelandclinic.org/health/diseases/17617-blisters
health.harvard.edu/staying-healthy/friction-blisters
nhs.uk/conditions/blisters